Số liệu nêu trên được bộ phận nghiên cứu của The Economist cung cấp, và thể hiện trên đồng hồ đo nợ được cập nhật theo thời gian thực. Theo đó, đến ngày 11/10, nợ công của Việt Nam được ước tính ở mức 92,6 tỷ USD, chiếm 46% GDP, tăng khoảng 6,4 tỷ USD trong vòng 3 tháng qua và 9,6% so với cùng kỳ năm ngoái.
Tính trung bình, mỗi người dân Việt đang gánh 1.016 USD nợ. Theo thang đánh giá, nợ công Việt Nam vẫn ở mức trung bình. Số liệu trên công cụ này cho thấy, cách đây 10 năm, nợ công Việt Nam là 22,3 tỷ USD, bình quân 268 USD mỗi người. Như vậy, trong một thập kỷ, tổng nợ đã tăng hơn gấp 4.
Các chỉ tiêu nợ công của Việt Nam theo tính toán của The Economist. |
Nếu tính theo % GDP, tỷ lệ nợ mà The Economist công bố (46%) đang thấp hơn khá nhiều so với số liệu do Bộ Tài chính công bố gần nhất (59,6%). Hồi cuối tháng 9, báo cáo của một cơ quan nghiên cứu thuộc Bộ Kế hoạch & Đầu tư tính toán nợ công của Việt Nam hiện ở mức 66,4% GDP, song tại buổi họp báo ngày 2/10, lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết họ là cơ quan duy nhất có trách nhiệm công bố nợ công, theo quy định của pháp luật.
Hồi tháng 7, Ngân hàng Thế giới (WB) cũng ra báo cáo về nợ công Việt Nam. Theo đó, tính đến cuối năm 2014, tổng nợ, bao gồm nợ của Chính phủ, nợ được Chính phủ bảo lãnh và nợ của chính quyền địa phương ước tính là 2,35 triệu tỷ đồng (khoảng 110 tỷ USD). Nếu xét về tỷ lệ tương đối so với GDP (186,2 tỷ USD), nợ công theo tính toán của WB tương đương 59% – xấp xỉ số liệu được Bộ Tài chính đưa ra. Nhưng nếu xét riêng số tuyệt đối, nợ công theo tính toán của WB cao hơn bất kỳ số liệu nào được nêu ra trước đó.
Nợ công của Việt Nam trong vòng 10 năm qua, theo số liệu của The Economist |
Theo WB, toàn bộ dữ liệu về nợ công Việt Nam được thu thập từ các cơ quan có thẩm quyền của Chính phủ. Nếu dựa trên con số này và mức dân số cuối năm 2014 là 90,7 triệu người, bình quân mỗi người dân Việt Nam “gánh” gần 1.212,8 USD nợ công. Trong khi đó, thu nhập bình quân đầu người của Việt Nam tính tới cuối năm ngoái là hơn 2.000 USD một năm.
So với các nước trong khu vực Đông Nam Á (trừ Lào, Campuchia và Myanmar do thiếu số liệu), tổng nợ công và nợ bình quân Việt Nam vẫn ở mức thấp nhất. Singapore là quốc gia nặng nợ nhất khu vực với trên 336 tỷ USD, theo sau là Indonesia với hơn 301 tỷ USD.
Tình hình nợ công của các nước Đông Nam Á, theo số liệu của The Economist. |
Singapore cũng là nước có nợ trên GDP lớn nhất Đông Nam Á (93,1%), dù con số này đã giảm so với năm ngoái. Thấp nhất là Indonesia với chỉ 25,9%. Theo The Economist, tổng nợ công toàn cầu hiện đã lên tới gần 57.137 tỷ USD, tăng khoảng 5% so với năm 2014. Nợ công tập trung chủ yếu ở Nhật Bản, Trung Quốc, Ấn Độ, Bắc Mỹ và khu vực đồng tiền chung châu Âu – eurozone.
Từ năm ngoái, Mỹ đã soán ngôi Nhật Bản thành quốc gia nặng nợ nhất thế giới. Năm nay, nền kinh tế số một thế giới tiếp tục giữ vị trí này với hơn 15.595 tỷ USD, tương đương 91,8% GDP. Số liệu này tăng tương đối mạnh so với năm ngoái (14.100 tỷ USD).
Nợ công Nhật Bản hiện là hơn 12.091 tỷ USD, giảm nhẹ so với năm ngoái. Tuy nhiên, nợ công trên GDP của quốc gia này vẫn dẫn đầu khi tăng lên 257% và nợ bình quân trên 96.700 USD.
Các nước châu Âu đều có tổng nợ công cao, như Anh (2.800 tỷ USD), Đức (2.792 tỷ USD) hay Pháp (2.504 tỷ USD). Nhưng nếu xét về nợ công trên GDP, Hy Lạp vẫn dẫn đầu với trên 148%, tiếp đó là Ireland với 142%.
Hà Thu