Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) đang tranh luận về việc có nên tăng lãi suất không, dựa trên việc phân tích khả năng đáp ứng của nền kinh tế và tài chính. Đây là lý do tại sao các quan chức tại Ngân hàng Trung ương Mỹ nhấn mạnh các nhà đầu tư không nên tập trung vào việc khi nào lãi suất tăng mà cần để ý đến việc sẽ mất bao lâu để mọi việc đi vào quỹ đạo bình thường.
“Việc FED tăng lãi suất lần đầu tiên kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu sẽ được giải thích như một tín hiệu cho sự kết thúc của kỷ nguyên tiền rẻ”, Julian Jessop – Kinh tế trưởng toàn cầu tại Capital Economics cho biết. “Ngược lại, chúng tôi không cho rằng việc bình thường hóa lãi suất một cách từ từ của Mỹ có thể gây ra một cú sốc, thay vào đó, chính sự giữ nguyên lãi suất thấp kỷ lục sẽ gây ra điều đó”.
Đây là một số phản ứng của thị trường, dựa trên xu hướng lịch sử được CNBC thống kê.
 |
|
Cả thế giới đang hướng về cuộc họp của Ủy ban Thị trường mở Liên bang Mỹ đang diễn ra. Ảnh: Politico |
Cổ phiếu
Lãi suất tăng có thể làm cho tài sản trên thị trường dễ “bốc hơi”, tuy nhiên, tác động là không quá nghiêm trọng. Các thị trường trong vòng 35 năm qua thường tăng khoảng 14% ngay khi tăng lãi suất, sau đó đi ngang trong 250 ngày (tăng trung bình 2,6%) và trở lại bình thường sau 500 ngày, với lợi nhuận trung bình trong 6 chu kỳ là 14,4%, theo một phân tích gần đây Bob Doll – Giám đốc chiến lược tại Nuveen Asset Management.
Deutsche Bank cho biết tác động vào các cổ phiếu sẽ rõ rệt hơn sau chu kỳ lãi suất tăng và lợi nhuận bắt đầu giảm sút.
| Chu kỳ tăng lãi suất | Thời gian (tháng) | Thời điểm suy thoái kinh tế xảy ra | Thời gian đến kỳ suy thoái kế tiếp (tháng) |
| 15/4/1955-23/8/1957 | 28 | Tháng 8/1957 | 28 |
| 12/9/1958-11/9/1959 | 12 | Tháng 4/1960 | 19 |
| 17/7/1963-4/4/1969 | 69 | Tháng 12/1969 | 77 |
| 1/3/1972-1/5/1974 | 26 | Tháng 11/1973 | 20 |
| 1/12/1976-3/3/1980 | 39 | Tháng 1/1980 | 37 |
| 7/8/1980-5/12/1980 | 4 | Tháng 7/1981 | 11 |
| 2/5/1983-21/8/1984 | 15 | Tháng 7/1990 | 86 |
| 16/12/1986-4/9/1987 | 9 | Tháng 7/1990 | 43 |
| 29/3/1988-24/2/1989 | 11 | Tháng 7/1990 | 28 |
| 4/2/1994-1/2/1995 | 12 | Tháng 3/2001 | 85 |
| 30/6/1999-16/5/2000 | 11 | Tháng 3/2001 | 21 |
| 30/6/2004-29/6/2006 | 24 | Tháng 12/2007 | 42 |
| Trung bình | 22 | 41 | |
| Trung vị | 14 | 33 |
GDP
Suy thoái là một thực tế của đời sống kinh tế, nhưng tăng lãi suất bao giờ cũng kéo theo điều này. Với thực tế hiện nay, FED đang đối mặt với một số điều kiện chưa từng xảy ra trước đó và có thể đẩy nhanh sự suy thoái. Đáng chú ý, tổng sản phẩm trong nước về gần mức thấp nhất từ trước đến nay khi lãi suất tăng.
Theo Deutsche Bank, trong 118 lần tăng lãi suất kể từ năm 1950, chỉ có hai lần GDP danh nghĩa tăng dưới 4,5%, trong khi GDP quý thứ hai của năm 2015 mới tăng 3,6%. Tăng lãi suất khi nền kinh tế mong manh như vậy có thể nguy hiểm và đặt ra câu hỏi liệu lúc này sẽ khác.
Thị trường đã trong chu kỳ giằng co bởi quyết định của FED, khi mà mọi con mắt hướng về cuộc họp của Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) tuần này. Nhiều nhà chiến lược và kinh tế tin FOMC có thể chấp thuận tăng lãi suất.
“Trong nghiên cứu của chúng tôi kể từ năm 1950, tất cả các chu trình tăng lãi suất cho đến nay đều diễn ra trong chu siêu đòn bẩy tài chính và GDP tăng cao”, báo cáo của Deutsche cho biết. “Ngược lại, trong lần này, đà phục hồi đã chậm dần kể từ khi cuộc suy thoái tồi tệ nhất diễn ra”.
Trái phiếu
Thị trường trái phiếu cũng đã biến động khi lãi suất dự kiến tăng lên, tương tự như chứng khoán. Sự khác biệt chính là tác động sẽ xảy ra nhanh hơn vào trái phiếu so với cổ phiếu khi FED thay đổi chính sách.
“Đối với trái phiếu, dường như lợi suất thay đổi ngay lập tức khi lãi suất tăng hoặc giảm. Và cuối cùng của chu kỳ, lợi suất trái phiếu sẽ rơi ngay lập tức”, Deutsche nói.
Charles Schwab tin rằng tăng lãi suất sẽ khiến lợi suất trái phiếu kỳ hạn dài và ngắn di chuyển gần nhau hơn, làm đường cong lợi suất bằng phẳng. Trái phiếu lợi suất cao thường diễn biến tốt hơn trong môi trường như vậy, mặc dù “chúng tôi vẫn đang thận trọng khi đánh giá sự co dãn của lợi suất”, Kathy Jones, chuyên gia phân tích tại Schwab cho biết trong một phân tích.
Jones cho rằng thị trường đã đã thích nghi với những kỳ vọng chính sách của FED. “Ngoài sức mạnh của đồng USD và sự sụt giảm kỳ vọng lạm phát, có một số dấu hiệu cho thấy thị trường đã điều chỉnh trước triển vọng thắt chặt chính sách tiền tệ”, bà viết. “Lãi suất ngắn hạn tăng, đường cong lãi suất phẳng hơn, chênh lệch tín dụng đã được mở rộng và tăng. Đây là tất cả các đặc điểm của thị trường khi FED thắt chặt chính sách”.
Phương Linh
Bài viết liên quan
