Phiên đấu giá trái phiếu diễn ra hôm qua trong bối cảnh suốt 3 năm qua, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) tích cực nới lỏng tiền tệ – hạ lãi suất xuống thấp để kích thích cho vay. Đầu tiên, BOJ mua lại một lượng lớn trái phiếu Chính phủ và nhiều tài sản khác. Đến cuối tháng 1, họ còn áp dụng lãi suất âm với các khoản tiền gửi vượt dự trữ của ngân hàng thương mại.
Việc này cũng khiến lãi suất trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 10 năm đang lưu hành của nước này xuống âm. Tuy nhiên, trước đó, trái phiếu mới cũng chưa bao giờ được bán đấu giá với lãi suất âm. Tức là người mua ngay từ đầu đã chấp nhận trả tiền để được cho vay.
Điều này đã thay đổi hôm nay, khi Bộ Tài chính Nhật Bản bán trái phiếu kỳ hạn 10 năm, với lãi suất nếu nắm giữ từ giờ đến lúc đáo hạn là -0,024%.
 |
Nhật Bản đã áp dụng lãi suất âm từ giữa tháng trước. Ảnh: Bloomberg |
Giới phân tích trước đó đã bày tỏ lo ngại về phiên đấu giá này. Họ cho rằng nhiều người có thể mua rồi bán lại cho BOJ để kiếm lời trong ngắn hạn. Việc này có thể xảy ra nếu lãi suất trái phiếu tiếp tục giảm, trong bối cảnh BOJ tăng cường mua lại tài sản và giảm lãi suất.
Shuichi Ohsaki – Giám đốc chiến lược lãi suất Nhật Bản tại Bank of America Merrill Lynch cho biết thị trường có thể biến động mạnh với các hoạt động đầu cơ như vậy. Trong khi đó, một số nhà kinh tế học thì cho rằng lãi suất giảm giúp Chính phủ Nhật Bản có cơ hội tăng kích thích tài khóa để hồi sinh nền kinh tế. Nợ công Nhật Bản hiện gấp đôi GDP. Và Chính phủ nước này cũng đang tìm cách giảm nợ.
Tuy nhiên, nhiều người cho rằng nền kinh tế mới nên là ưu tiên hàng đầu. Heizo Takenaka – cố vấn kinh tế cho Thủ tướng Shinzo Abe cho biết Chính phủ nên chuẩn bị gói kích thích trị giá 50 tỷ USD năm nay. “Chính phủ nên phát hành các trái phiếu cần thiết, do chúng ta đang ở mức lãi suất rất thấp rồi. Sức khỏe tài chính chỉ có thể đạt được nếu kinh tế vững mạnh”, ông Takenaka cho biết trong một bài phỏng vấn cuối tuần trước.
Dù vậy, nhiều nhà kinh tế học và giới hoạch định chính sách nhận định mức nợ này không phản ánh chính xác sức khỏe của nền kinh tế. Do 90% nợ công của Nhật Bản được nắm giữ bởi nhà đầu tư trong nước.
Cuối tháng 1, BOJ đã áp dụng lãi suất -0,1% với khoản dự trữ bằng đồng yên vượt mức của các ngân hàng thương mại. Quyết định này có hiệu lực từ 16/2, nhằm chống tăng trưởng chậm và lạm phát thấp.
Lãi suất siêu thấp của trái phiếu Chính phủ đang là chuyện phổ biến hiện nay, khi các nước tích cực nới lỏng tiền tệ. Lãi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Mỹ hiện là 1,71%, Đức là 0,11% và Anh là 1,34%.
Hà Thu(theo WSJ)
Bài viết liên quan
