Cảnh báo những bất cập trong đầu tư định cư nước ngoài

Ông Trần Văn Tỉnh – Chủ tịch Hội đồng thành viên IMM Group chia sẻ kinh nghiệm trong vấn đề chuyển tiền và các bất cập ở lĩnh vực đầu tư định cư nước ngoài. 

Giá dịch vụ đầu tư định cư nước ngoài trên thị trường đang có sự chênh lệch lớn, ông có thể lý giải nguyên nhân?

– Điều này cũng không có gì đáng ngạc nhiên. Mỗi công ty có một cách làm dịch vụ khác nhau. Những công ty mới thường hạ thấp phí dịch vụ so với các công ty đi trước để thu hút thêm khách. Ngoài ra, chi phí thấp hay cao cũng còn phụ thuộc vào chất lượng và những giá trị gia tăng đi kèm. Nói chung, khách hàng phải biết nhìn nhận chi phí họ bỏ ra có xứng đáng với dịch vụ mà họ nhận được hay không.

h2-3451-1440728566.jpg

Ông Trần Văn Tỉnh – Chủ tịch Hội đồng thành viên IMM Group.

– Trước ý kiến cho rằng các công ty tư vấn đầu tư chỉ là đơn vị môi giới, nhận hồ sơ khách hàng rồi giới thiệu cho phía nước ngoài để lấy hoa hồng, ông nói gì về điều này?

– Có hai mô hình công ty tư vấn. Loại thứ nhất về bản chất là làm tiếp thị cho công ty nước ngoài và lấy hoa hồng khi giới thiệu khách. Loại thứ hai là cung cấp trọn vẹn dịch vụ. Các công ty cung cấp trọn vẹn dịch vụ đòi hỏi phải có đủ nhân lực và đối tác để tư vấn nhiều khía cạnh như tài chính, kế toán, luật kinh doanh, dự án kinh doanh, phân tích tài chính, chứng minh nguồn tiền, bất động sản, thẩm định dự án, kiểm tra dự án… cho khách hàng.

Do đó, nếu theo đúng bản chất của một công ty tư vấn thì trách nhiệm của những đơn vị này phải kéo dài 2-3 năm, liên quan đến nhiều lĩnh vực khác nhau nên kiến thức chuyên môn, sự thẳng thắn, chân thành trong quá trình làm hồ sơ là rất cần thiết. Nếu công ty không đề cập đầy đủ rủi ro và cơ hội cho khách mà chỉ vòng vo, kéo dài thời gian dù biết khách không đủ điều kiện thì người thiệt thòi sẽ là khách hàng.

– Cũng có phản ánh các công ty môi giới đang lách luật để chuyển tiền chui, ông giải thích như thế nào?

– Theo tôi thì còn tùy trường hợp. Chúng ta định nghĩa chuyển tiền chui tức là tìm cách chuyển tiền ra khỏi lãnh thổ Việt Nam một cách bất hợp pháp như mang ngoại tệ qua đường biên giới hoặc lập hợp đồng xuất nhập khẩu khống để chuyển tiền dù không thật sự giao dịch. Đây là những cách làm trái pháp luật và không đảm bảo tính pháp lý cho giao dịch của nhà đầu tư.

– Đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết sẽ không cấp phép đầu tư ra nước ngoài với mục đích lấy thẻ xanh, vậy việc chuyển tiền sẽ gặp khó khăn gì?

– Như tôi đề cập ở trên, Việt Nam chưa có quy định về việc chuyển tiền theo các chương trình định cư diện đầu tư. Bộ Kế hoạch và Đầu tư chỉ cấp giấy phép cho dự án đầu tư trực tiếp ra nước ngoài. Đối với các nước như Australia, Canada, việc chuyển tiền là ký quỹ cho chính phủ nên không có quy định nào cho việc này. Đối với Mỹ, dù là đầu tư vào dự án nhưng thường là đầu tư bị động và gián tiếp, tức là nhà đầu tư không trực tiếp điều hành và vốn thường rất nhỏ so với tổng vốn dự án nên cũng không khả thi để xin giấy phép đầu tư ra nước ngoài.

Chưa kể việc xin giấy phép đầu tư có thể kéo dài khá lâu, dẫn đến việc dự án không còn chỗ để đầu tư. Hiện tại, phần lớn những ai nghiêm túc và muốn đeo đuổi chương trình định cư nước ngoài chỉ có cách nhờ bạn bè, người quen đã định cư ở nước nào đó, có sẵn tiền và chuyển hộ. Nhà đầu tư ở Việt Nam trả tiền bằng cách trả cho người nhà của người chuyển ở Việt Nam. Tuy nhiên, việc chuyển hộ cũng không đơn giản như vậy. Người chuyển hộ và việc chứng minh nguồn tiền của đương đơn tại Việt Nam vẫn phải diễn ra theo luật nước ngoài. Nếu không có cơ sở và giấy tờ rõ ràng cũng sẽ không được các nước sở tại chấp thuận.

– Nguy cơ chảy máu ngoại tệ của Việt Nam từ việc đầu tư định cư nước ngoài như thế nào, thưa ông?

– Tôi không nghĩ vậy. Với cách chuyển tiền hiện tại thì tiền ngoại tệ không hề ra khỏi Việt Nam mà chỉ là việc cấn trừ giữa đương đơn và người chuyển hộ. Nếu tiền ngoại tệ thật sự được chuyển lậu, tức là mang ra khỏi biên giới Việt Nam thì đó mới là chảy máu ngoại tệ. Ví dụ khi ngoại tệ được chuyển hợp thức hóa thông qua ngân hàng như nhiều nước khác, cụ thể là Campuchia hay Singapore thì chắc chắn sẽ dẫn đến tình trạng chảy máu ngoại tệ.

Tuy nhiên, ngược lại mỗi năm có hàng tỷ đô la được Việt kiều chuyển về Việt Nam và con số này đang tăng dần qua mỗi năm. Đây là dấu hiệu cho thấy người Việt đang có xu hướng quay về quê hương đầu tư, sinh sống. Việc chọn thêm quốc tịch chỉ là bước đầu tư cho việc học hành của con cái.

– Có ý kiến cho rằng hệ thống nhập cư của các nước hiện nay vẫn chưa thực sự rõ ràng, minh bạch. Quan điểm của ông về vấn đề này?

– Tôi hoàn toàn không đồng ý. Nếu là người trong ngành thì sẽ biết luật nhập cư của các quốc gia lớn được quy định rất rõ ràng. Có thể các hướng dẫn hoặc điều kiện của họ không được công bố đầy đủ trên trang web, nhưng trong các bộ luật vẫn luôn được đề cập đầy đủ, từ định nghĩa cho đến hướng dẫn thụ lý hồ sơ cho các viên chức di trú.

Tất nhiên, vẫn sẽ có chương trình xét duyệt dựa trên quốc gia của nhà đầu tư mà Việt Nam thì chưa bao giờ là nước được đối xử dễ dàng trong việc xét duyệt hồ sơ.

– Nhà đầu tư cần phải làm gì để tự bảo vệ mình khi ngày càng có nhiều công ty tư vấn đầu tư định cư ra đời nhưng chất lượng dịch vụ và uy tín vẫn bị thả nổi?

– Đầu tiên, khách hàng phải tự trang bị cho mình thông tin cơ bản về yêu cầu của chương trình, không phó thác tất cả cho công ty tư vấn. Khách hàng cần có đủ kiến thức để phân biệt công ty tư vấn nói đúng hay nói sai và có hợp lý hay không. Ví dụ, nhiều dự án thuộc chương trình EB-5 quảng cáo hoàn vốn sau hai năm, trong khi việc nộp hồ sơ đã mất hai năm, cộng thêm hai năm chứng minh đã tạo ra 10 việc làm để xóa điều kiện thẻ xanh, vậy việc hoàn vốn sớm nhất cũng phải 4 năm.

Nếu hoàn vốn trước khi thẻ xanh được xóa điều kiện tức là nhà đầu tư đã rút vốn khỏi dự án và không còn đủ điều kiện để lấy thẻ xanh vĩnh viễn. Chỉ cần phân tích kỹ một chút sẽ thấy có sự không hợp lý và sai luật. Kế đến, nhà đầu tư cần biết rõ hồ sơ của họ có đủ điều kiện cơ bản hay không trước khi ký hợp đồng, nếu đủ thì đủ thế nào, theo tiêu chuẩn ra sao. Rất nhiều khách hàng chỉ đặt bút ký mà không biết mình bao nhiêu phần trăm thành công.

Tuy nhiên, việc ngày càng có nhiều công ty tư vấn ra đời là quy luật tất yếu của thị trường. Điểm tốt là khách hàng sẽ có nhiều lựa chọn hơn khi muốn sử dụng dịch vụ đầu tư định cư nước ngoài. Tôi tin vào quy luật của sự hấp dẫn, khách hàng thế nào sẽ được các công ty có cùng tính chất thu hút. Ví dụ có khách chỉ quan tâm về giá cả, có khách lại nghĩ giá dịch vụ càng cao thì chất lượng càng tốt, có khách đánh giá dựa vào phân tích, tìm hiểu kỹ lưỡng, có khách đánh giá dựa trên kinh nghiệm và cảm nhận cá nhân của họ…

Không có gì tuyệt đối. Mấu chốt giải quyết vấn đề nằm ở chất lượng, uy tín và đạo đức nghề nghiệp của công ty tư vấn.

 Minh Trí

0913.756.339