Trung Quốc đang là thị trường chứng khoán nóng nhất thế giới, với chỉ số Shenzhen Composite tăng tới 47% năm nay. Shanghai Composite cũng lên 19%, theo số liệu của CNN.
Một cuộc khảo sát về thu nhập và tài sản hộ gia đình (China Household Finance Survey) do Đại học Tài chính Kinh tế Tây Nam thực hiện cho thấy thị trường Trung Quốc tăng mạnh nhờ các nhà đầu tư cá nhân thiếu kinh nghiệm. Khảo sát được thực hiện vào cuối năm 2014 với sự tham gia của khoảng 4.000 nhà đầu tư trên khắp Trung Quốc. Số liệu cho thấy chiếm tỷ lệ lớn nhất trong nhóm nhà đầu tư mới là những người có trình độ dưới phổ thông và sở hữu ít tài sản.
Hơn hai phần ba số nhà đầu tư mới này bỏ học trước khi xong phổ thông. Hơn 30% bỏ học ở tuổi 12 hoặc nhỏ hơn. Tài sản gia đình của các nhà đầu tư mới này chỉ bằng một nửa so với các nhà đầu tư hiện tại.
Theo Bloomberg, các dấu hiệu trên thị trường chứng khoán Trung Quốc cho thấy đà tăng hiện tại là do đầu cơ chứ không phải do các yếu tố cơ bản. Số tài khoản mới và khối lượng giao dịch tăng đột biến, dù dự báo tăng trưởng và lợi nhuận các công ty không hề tăng.
Kết quả khảo sát cho thấy thị trường chứng khoán nước này tăng mạnh nhờ các nhà đầu tư cá nhân thiếu kinh nghiệm. Dù vậy, điều này cũng không có nghĩa nó không thể duy trì. Trung Quốc có dân số lớn với lượng tiết kiệm lớn, nhưng lại ít lựa chọn đầu tư. Nó cũng có nghĩa quỹ đạo thị trường chứng khoán của nước này khá khó đoán, dễ đảo chiều đột ngột khi tâm lý nhà đầu tư thay đổi.
Khảo sát cũng chỉ ra sự quan tâm ngày càng lớn của thị trường chứng khoán đối với ngành bất động sản đang sụt giảm. Những người tham gia khảo sát sở hữu nhiều bất động sản có kỳ vọng vào giá cổ phiếu cao hơn nhiều so với kỳ vọng vào địa ốc. Điều này càng củng cố nhận định giới đầu cơ là nhân tố chính thúc đẩy nhu cầu bất động sản tại Trung Quốc.
Về mặt lý thuyết, sự chuyển đổi từ đầu tư bất động sản sang chứng khoán là xu hướng tích cực. Ngành bất động sản Trung Quốc đang thừa cung. Thống đốc ngân hàng Trung Quốc – Zhou Xiaochaun cho biết thị trường chứng khoán tăng trưởng mạnh giúp các doanh nghiệp dễ huy động vốn hơn. Nhưng trên thực tế, sức tăng không ổn định nhờ các nhà đầu tư cá nhân không có lợi cho bên nào cả.
Thanh Tuyền