Theo thống kê của Cục Xúc tiến Thương mại Điện tử – Bộ Công thương, nếu năm 2013, doanh số giao dịch thương mại điện tử chỉ hơn 2 tỷ USD thì trong năm nay con số này có thể đạt 4,13 tỷ USD. Người dân đã sử dụng nhiều hình thức khác nhau của thương mại điện tử từ mạng xã hội, ứng dụng di động, sàn giao dịch điện tử…, thay vì chỉ mua bán thông qua các website bán hàng trực tuyến như trước.
Các ngân hàng thương mại cũng tung ra hàng loạt chương trình ưu đãi, khuyến mãi cho khách hàng khi thanh toán bằng các loại thẻ ngân hàng, mua sắm trực tuyến qua Internet Banking, Mobile Banking. Hàng loạt các loại thẻ đồng thương hiệu giữa ngân hàng với đơn vị cung cấp dịch vụ là hãng hàng không, công ty du lịch, siêu thị, trung tâm thương mại cũng được triển khai để khuyến khích thanh toán không dùng tiền mặt, đẩy mạnh thương mại điện tử.
Các tiện ích cũng được ngân hàng gia tăng, nâng cấp nhằm cạnh tranh và tạo thêm nhiều giá trị gia tăng. Đơn cử Sacombank vừa bổ sung thêm tiện ích lần đầu triển khai trên dịch vụ Internet Banking là chuyển tiền đến thẻ Visa, chuyển và nhận tiền bằng di động. Eximbank cho đăng ký dịch vụ SMS Banking ngay trên Internet Banking thay vì khách hàng phải tới quầy giao dịch như trước.
Tại ngày mua sắm trực tuyến Online Friday (4/12) do Cục Thương mại Điện tử và Công nghệ Thông tin phối hợp cùng Hiệp hội Thương mại Điện tử tổ chức, đã có hơn 1,1 triệu lượt truy cập vào website của chương trình, trong đó có trên 8 triệu lượt xem sản phẩm. Hơn 2.000 doanh nghiệp tham gia với trên 63.500 đầu sản phẩm khuyến mãi đem lại tổng doanh thu khoảng 500 tỷ đồng, gấp 3 lần năm ngoái. Điều này cho thấy mua sắm qua mạng và thương mại điện tử đang ngày càng được quan tâm ở Việt Nam.
Năm 2011, thương mại điện tử chỉ chiếm tỷ trọng rất nhỏ, chưa tới 1% tổng doanh số bán lẻ tại Việt Nam (154 triệu USD trên 60 tỷ USD). Đến cuối năm 2016, dự kiến tỷ trọng này sẽ tăng gần gấp 3 lần, đạt 0,71% với giá trị vốn hóa tăng gấp 6 lần, đạt trên 900 triệu USD. Điều này cho thấy thị trường thanh toán trực tuyến nói riêng và thương mại điện tử ở Việt Nam rất tiềm năng. Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có tốc độ phát triển thương mại điện tử cao nhất trong khu vực.
Dù các kênh thanh toán điện tử phát triển khá mạnh thời gian qua và được sự khuyến khích của Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng thương mại và những đơn vị cung ứng dịch vụ, nhưng thương mại điện tử ở Việt Nam vẫn phát triển chưa như kỳ vọng. Rào cản lớn nhất chính là thói quen sử dụng tiền mặt và niềm tin của cộng đồng chưa cao.
Theo các chuyên gia, để thúc đẩy thị trường thanh toán không dùng tiền mặt, cần sự vào cuộc của các bộ ngành như Bộ Tài chính trong việc giảm thuế cho cả doanh nghiệp và người dùng. Để nâng cao chất lượng dịch vụ thanh toán trực tuyến, ngoài những nỗ lực riêng của các hệ thống ngân hàng và trung gian thanh toán cần thêm sự cải thiện chất lượng dịch vụ của các bên thứ 3 cung cấp hạ tầng mạng, dịch vụ viễn thông.
Phương Anh