Paul Krugman: 'Tăng lãi suất là ý tưởng tồi'

Cả thế giới đang đổ dồn sự chú ý vào phiên họp chính sách tuần này của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED). Đây là phiên họp sự kiện kịch tính nhất nhiều năm qua, khi quyết định giữ hay tăng lãi suất của FED sẽ ảnh hưởng lớn đến kinh tế thế giới. Lãi suất tại Mỹ đã được duy trì gần 0% suốt 6 năm qua, và nếu FED hành động, đây sẽ là lần tăng lãi suất đầu tiên của cơ quan này trong gần một thập kỷ.

Dự báo của thế giới về quyết định của FED vẫn rất trái chiều. Theo CNN, giới phân tích đánh giá khả năng tăng lãi tuần này vẫn là 50%. Trong khi đó, Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), Ngân hàng Thế giới (WB), cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ – Larry Summers và cả tờ New York Times đều cho rằng FED chưa nên nâng lãi suất ngay.

Paul Krugman lo ngại Mỹ chưa sẵn sàng để nâng lãi suất. Ảnh: AFP

Nhà kinh tế học từng đoạt giải Nobel – Paul Krugman cũng cùng chung quan điểm này. Trên New York Times, ông thừa nhận tỷ lệ thất nghiệp ở mức 5,1% hiện tại là thấp kỷ lục. Nhưng lạm phát vẫn chưa tăng tốc, thực ra là dưới mục tiêu, và lương nhân công cũng chưa đâu vào đâu. Vì vậy, FED cần cân nhắc liệu có nên tăng lãi suất để bắt đầu giai đoạn “bình thường hóa” hay không?

Krugman cho rằng cơ quan này nên nhớ lại tình hình năm 1997, khi tỷ lệ thất nghiệp cũng xuống 5%. FED chỉ tăng lãi suất thêm 0,25% rồi dừng lại, chờ xem về sau lạm phát có trở thành vấn đề đáng lo hay không. Nhưng việc này đã không xảy ra, dù tỷ lệ thất nghiệp tiếp tục giảm xuống 4%.

Bài học ở đây là FED thực sự không biết tỷ lệ thất nghiệp ở mức nào là không thể giảm được nữa, và nên cẩn trọng trong việc hành động khi thiếu vắng tín hiệu lạm phát.

Vấn đề là tại sao lần này lại khác biệt? Rất nhiều người dường như nghĩ rằng cần phải tăng lãi suất do lãi đang gần 0%. Và việc này có vẻ kỳ quái, không tự nhiên. Nhưng nếu nghĩ logic, chuyện này lại rất hợp lý. Khi lãi suất là 5%, họ vẫn còn khả năng cắt giảm nếu nhận thấy việc tăng là quá sớm. Rủi ro của việc hành động quá sớm và quá muộn cũng ít nhiều tương đương nhau.

Nhưng giờ, tình hình không như thế nữa. Nếu hành động quá muộn, FED luôn có thể tăng lãi mạnh hơn. Nhưng nếu hành động quá sớm, họ sẽ đẩy nước Mỹ vào một cái bẫy khó trốn thoát.

Krugman kết luận tăng lãi suất ngay bây giờ thực sự là một ý tưởng tồi tệ. Và các lý do biện minh cho việc này cũng ngày càng chẳng ra sao.

Hà Thu (theo New York Times)