Phán quyết cuối cùng của thẩm phán Edward Chen tại tòa án San Francisco vào tuần trước đã đẩy Uber vào một tình huống tồi tệ nhất từ khi khởi nghiệp đến nay, khi buộc phải công nhận hàng ngàn tài xế đang làm việc cho mình tại California là nhân viên chính thức, chứ không phải theo dạng hợp đồng lao động thời vụ.
Theo như phán quyết, cùng với việc công nhận những tài xế của Uber tại Bang California (bao gồm cả 3 dịch vụ Uber Black, UberX và Uber SUV) là nhân viên chính thức. Uber sẽ phải chi trả cho họ những khoản phí đáng kể như: bảo hiểm thất nghiệp, lương theo hợp đồng, tiền thưởng làm thêm giờ cùng nhiều phụ phí liên quan đến dịch vụ vận tải khác.
 |
Uber buộc phải công nhận hàng nghìn nhân viên là nhân viên chính thức và trả cho họ các khoản phí như bảo hiểm thất nghiệp, lương theo hợp đồng, tiền thưởng và nhiều phụ phí… Ảnh: AP |
Mặc dù luật sư đại diện cho các tài xế của Uber đưa ra danh sách 160.000 lái xe phải được ký hợp đồng và hưởng những quyền lợi như nhân viên chính thức của Uber, song phán quyết của tòa án chỉ chấp nhận những người đã ký hợp đồng trực tiếp với Uber từ năm 2009. Theo ước tính, con số này vào khoảng 15.000 người. Ngoài ra, thẩm phán vẫn chưa đưa ra quyết định về số tiền mà Uber sẽ phải bồi thường cho các tài xế trong vụ kiện này. Theo ông thì việc xác định rõ chi phí phải đền bù cho các tài xế trong những năm qua là điều rất khó khăn và cần phải cân nhắc kỹ lưỡng.
Uber được biết đến là một dịch vụ trung gian hoạt động thông qua ứng dụng trên smartphone. Công ty không sở hữu xe ôtô, không có lái xe. Uber làm nhiệm vụ gắn kết người cần đi xe với người sở hữu xe. Khác với GrabTaxi và EasyTaxi, xe tham gia vào mạng lưới Uber không phải của hãng taxi mà là xe cá nhân. Chính vì vậy với mô hình kinh doanh hiện tại của Uber các lái xe phải tự trả những chi phí vận tải, như: xăng xe, bảo dưỡng… Uber không có trách nhiệm trong việc trả lương cố định hàng tháng cũng như bảo hiểm thất nghiệp, các loại thuế… cho những lái xe tham gia mạng lưới của mình.
Trong vụ kiện, Uber đã đưa ra luận điểm rằng những người lái xe không được phép kiện với tư cách một nhóm, vì họ có rất ít điểm chung và liên quan đến công ty theo những cách khác nhau. Trong tranh luận chống lại tình trạng kiện tập thể, Uber đã đệ trình tuyên thệ từ hàng trăm các lái xe ủng hộ mô hình kinh doanh của công ty. Tuy nhiên, thẩm phán Edwward Chen đã bác bỏ bằng chứng này. Phát ngôn viên của Uber cho biết công ty đang có kế hoạch kháng cáo, trong khi thẩm phán Edward Chen cũng cho biết: “Rất có thể, một tòa án cao hơn sẽ có một cái nhìn khác, bất kể phán quyết tôi đưa ra là như thế nào”.
Tuy nhiên, Uber không phải một mình đối mặt với vấn đề nan giải này. Một số công ty tương tự khác bao gồm cả Lyft và Handy cũng đã bị kiện bởi các lái xe, những công ty này đều đứng trước nguy cơ phải tiến hành chuyển đổi mô hình kinh doanh giống như tình trạng Uber hiện đang phải đối mặt. Các công ty trên cho rằng mô hình kinh doanh không sở hữu ôtô, không có lái xe như hiện nay cho phép họ hoạt động linh hoạt và vô cùng hiệu quả, điều mà nhiều người cho là mấu chốt trong sự thành công của họ.
Nếu như Uber không thành công trong việc kháng cáo, điều này có thể sẽ kéo theo nhiều vụ kiện tiếp tục diễn ra tại các bang khác trên nước Mỹ và trên cả thế giới, liên quan đến nhiều hãng. Hệ quả tất yếu sau vụ kiện này là Uber sẽ đánh mất lợi thế cạnh tranh với các hãng taxi truyền thống, trở thành một công ty vận tải bình thường.
Kim Thoa (Theo Forbes)
Bài viết liên quan
