Các số liệu vĩ mô của Việt Nam đều cho thấy nền kinh tế đang trong trạng thái tốt, với tốc độ tăng trưởng GDP quý I là 6%. Dù vậy, Financial Times nhận định Việt Nam vẫn chưa hồi phục từ ảnh hưởng của khủng hoảng tài chính toàn cầu. Số người thu nhập thấp vẫn còn rất sống khá chật vật, phản ánh qua doanh thu hàng tiêu dùng cơ bản yếu.
Tuy nhiên, quá trình hồi phục kinh tế vẫn đang diễn ra tại đây, với tầng lớp trung lưu thành thị là những người đầu tiên được hưởng lợi. Sự kết hợp giữa môi trường khởi nghiệp thuận lợi, ngành sản xuất đang bùng nổ, kiều hối tăng mạnh và lãi suất ngân hàng giảm đã khiến thu nhập khả dụng của người dân tăng lên.
Kết quả là vốn đầu tư nước ngoài vào bán lẻ Việt Nam tăng vọt. Mô hình bán lẻ hiện đại, ngược với chợ truyền thống, đang thu hút 20%-25% tiêu dùng. Con số này thấp hơn so với 43% ở Thái Lan, 53% ở Malaysia và 64% ở Trung Quốc, theo Hiệp hội Các nhà bán lẻ Việt Nam. Dù vậy, đây vẫn là một trong những quốc gia có tốc độ đô thị hóa nhanh nhất châu Á.
Mô hình bán lẻ hiện đại mới đóng góp 20% – 25% tiêu dùng tại Việt Nam. Ảnh: Bloomberg |
Berli Jucker (Thái Lan) đang hướng tới hình ảnh là đại gia bán lẻ tương lai tại đây. Năm ngoái, hãng chi 876 triệu USD mua Metro Việt Nam – chuỗi siêu thị lớn nhì sau Co-op Mart. BJC cũng đã mua chuỗi cửa hàng tiện lợi B’s Mart và lên kế hoạch mở thêm 300 cửa hàng nữa tại đây.
Các tên tuổi khác cũng đang mở rộng với tốc độ nhanh chóng là Big C, Aeon Mall, Family Mart, Ministop và Lotte Mart. Nhiều công ty khác tại khu vực Đông Nam Á cũng đã gia nhập thị trường Việt Nam.
Dù các hãng nước ngoài mới chiếm gần 5% thị trường bán lẻ Việt Nam, họ hiện là nhóm công ty tăng trưởng nhanh nhất. Tuy nhiên, sự xuất hiện Vingroup – một trong những tập đoàn đa ngành lớn nhất Việt Nam.đang tạo ra thách thức mới cho các hãng này.
Vingroup gần đây đã mua lại mảng bán lẻ của một đối thủ trong nước, dự định mở 100 siêu thị và 1.000 cửa hàng tiện lợi với thương hiệu Vinmart trong 3-4 năm tới. Mảng thương mại điện tử của họ – VinE-com cũng đang lên kế hoạch cạnh tranh với Lazada của Rocket Internet.
Vingroup gần đây đã mua 10% cổ phần hãng dệt may quốc doanh – Vinatex, giúp họ tiếp cận mạng lưới phân phối của hãng này. Họ cũng đang đấu giá mua 80% cổ phần cảng Hải Phòng và Sài Gòn.
Nếu tất cả những kế hoạch này thành công, 250-300 siêu thị mới sẽ được mở tại Việt Nam trong 3 năm tới, tăng 40% so với hiện tại. Các cơ sở này sẽ xuất hiện chủ yếu tại Hà Nội và TP HCM. Khoảng 1.500 cửa hàng tiện lợi cũng sẽ được mở mới, gấp 3 hiện nay.
Dù vậy, Financial Times nhận định thị trường lại Việt Nam còn có khả năng mở rộng thêm nữa. Thái Lan hiện có hơn 10.000 cửa hàng tiện lợi phục vụ cho số dân chỉ bằng ba phần tư Việt Nam.
Dù vậy, rủi ro vẫn còn tồn tại. Mở rộng quá nhanh có thể dẫn tới dư thừa nguồn cung. Tình trạng này có thể kéo dài cho đến khi nền kinh tế tăng trưởng vững chắc hơn.
Hà Thu(theo Financial Times)