Khi IS chiếm Mosul – thành phố lớn nhì Iraq năm ngoái, chúng đã cướp đi gần 450 triệu USD từ ngân hàng tại đây. Con số này đã bao gồm một lượng lớn vàng thỏi, theo International Business Times.
IS cho rằng hệ thống tiền giấy của thế giới hiện tại là một thảm họa. Hồi tháng 10, một video của bộ phận tuyên truyền thuộc IS có tên “Sự trỗi dậy u ám của tiền giấy và Sự trở lại của đồng vàng dinar” đã được tung lên mạng.
Trong video, chúng kết tội sự phổ biến của tiền giấy như USD và coi đây là “những tờ giấy vô giá trị”. Với chúng, chỉ tiền vàng mới có giá, dù các nhà kinh tế học cho biết tiền tệ của IS sẽ thất bại do mọi người muốn dùng chúng để tích trữ hơn là coi như tiền tiêu.
Trong video, IS giải thích từ thời Trung Cổ, trong khi các đế chế Hồi giáo từ Trung Đông đến châu Phi đều dùng vàng và bạc, “phần còn lại của châu Âu lại dùng tiền giấy – loại tiền sinh ra từ khái niệm xấu xa về các ngân hàng, mà sau này biến thành hệ thống tài chính lừa đảo do Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) chỉ huy”.
Vàng xu IS đúc có giá tương đương 140 USD. Ảnh: Al Hayat. |
Kế hoạch đúc tiền xu của IS đã được công bố từ tháng 6. Theo Telegraph, IS đúc tiền dựa trên mẫu đồng dinar của Đế chế Uthman năm 634. Chúng gồm 7 đồng tiền, trong đó hai loại bằng vàng, ba loại bằng bạc và hai loại bằng đồng.
Tiền xu IS hình tròn. Hình ảnh in trên các đồng xu gồm 7 bông lúa mì, một đoạn kinh Koran và bản đồ thế giới. Theo nguyên mẫu thiết kế, IS sẽ in thông điệp bằng tiếng Ảrập có nội dung “Nhà nước Hồi giáo – đế chế hình thành dựa trên học thuyết của Nhà tiên tri” lên đồng xu. Theo Sky News, “dinar Hồi giáo” bằng vàng có giá trị khoảng 140 USD, chính là giá trị lượng kim loại đúc thành.
Lãnh đạo IS từ lâu đã bị nhận diện và chịu trừng phạt từ Bộ Tài chính Mỹ. Vì thế, chúng bị cô lập khỏi hệ thống tài chính hợp pháp toàn cầu. Tuy nhiên, vàng cho phép chúng mua vũ khí và trang bị, do không bị theo dõi sát sao như tiền giấy và các giao dịch điện tử.
“Nó được chấp nhận trên toàn thế giới. Sẽ chẳng ai đi cãi nhau với bạn hay nghi vấn bạn sẽ trả thế nào nếu đưa vàng ra”, Daniel Karson – Chủ tịch hãng điều tra Kroll cho biết trên CNN.
Karson từng điều tra các vụ lừa đảo tài chính ở New York và tham gia săn lùng tài sản che giấu của Saddam Hussein. Ông cho biết các nhà băng thường hạ tiêu chuẩn nhận diện khách hàng nếu họ đề nghị giao dịch bằng vàng.
Tuy nhiên, IS khẳng định sẽ đúc tiền vàng riêng với logo dễ nhận biết. Như thế, số tiền này lại càng gây chú ý. Vàng cũng có điểm yếu, đó là rất nặng. Nếu phải mang 1 triệu USD, chúng sẽ phải đưa đi 26kg vàng. Trong khi đó, nếu dùng tờ 100 USD, số tiền này sẽ chỉ nặng gần 10kg.
“Chúng tốt hơn hết là nên dùng tiền Iraq và Syria mà mình đang có đi. Quay trở về thời tiền vàng đỉnh cao ở các nước Ảrập hồi thế kỷ thứ 7 là điều viễn tưởng. Chúng sẽ không bao giờ trở thành cường quốc kinh tế toàn cầu được đâu”, Martin Reardon – cựu nhân viên FBI chuyên về hoạt động chống khủng bố cho biết.
Dù vậy, Andreas Krieg – giáo sư tại King’s College London cho biết sự kiên quyết của IS với vàng cũng chính là công cụ tuyển dụng của chúng. Vì vàng sẽ ngăn chặn được cách thức tham nhũng theo kiểu phương Tây hiện đại.
Ví dụ, IS chỉ trích hệ thống “petrodollar”, biến đồng đôla thành tiền tệ dự trữ của thế giới. Nhu cầu USD đã liên tục tăng từ sau khi chính quyền Tổng thống Nixon đạt thỏa thuận với các nước thuộc Tổ chức Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) rằng dầu xuất khẩu sẽ được định giá bằng USD.
“Nội dung tuyên truyền của chúng chẳng có gì khác ngoài chống chủ nghĩa tư bản, cho rằng Mỹ đang kiểm soát thế giới để tước đoạt tiền từ dầu mỏ của người Hồi giáo”, ông cho biết. Điều nực cười ở đây là dù thế, IS vẫn chấp nhận USD khi bán dầu và dùng số tiền này để mua vũ khí.
Hà Thu